Tesla’nın kurucusu Elan Musk kimdir?

Elon Reeve Musk, bilinen adı ile Elon Musk 28 Haziran 1971 tarihinde Güney Afrika Cumhuriyeti’nin  Pretoria şehrinde dünyaya geldi. Mühendis ve girişimcidir. 

Elon Musk, hem doğum yeri Güney Afrika Cumhuriyeti, hem Kanada, hem de Amerika Birleşik Devletleri vatandaşıdır.

SpaceX’in kurucusu ve Tesla Motors ile PayPal’ın (orijinali X.com) kurucu ortaklarındandır. SpaceX’te CEO ve baş tasarımcı; Tesla Motors’da başkan, CEO ve ürün tasarımcısı olarak görev yapmaktadır. Musk aynı zamanda SolarCity’nin de başkanıdır.

Queen’s Üniversitesi’nden ayrıldıktan sonra, Pennsylvania Üniversitesi Wharton Okulu’nda ekonomi alanında ve Pennsylvania Üniversitesi, Bilim ve Sanat Okulu’nda fizik alanında lisans eğitimlerine devam etti.

Çocukluk ve Gençlik Yılları

Musk, Güney Afrika’nın başkenti Pretoria’da Kanadalı bir anne (kızlık soyadı; Haldeman) ve Güney Afrikalı bir babanın (Errol Musk) oğlu olarak doğdu.

Elon, kendi kendine yazılım programlayıp kodlamayı öğrendi. 12 yaşındayken kendi yazdığı Blastar adındaki uzay oyununu yaklaşık $500’a satarak ilk yazılım satışını yaptı.

Bryanston High School’da sekizinci ve dokuzuncu sınıfları geçtikten sonra Musk, Pretoria Boys High School’a geçip oradan mezun oldu. 1988 yılında henüz 17 yaşındayken Güney Afrika ordusunda askerlik yapmamak için evinden ayrıldı: “Askerlik yapmakla ilgili bir sorunum yok, ancak Güney Afrika ordusunda askerlik yapıp siyahi insanları bastırmaya çalışmak bana vakit geçirmek için iyi bir yol gibi görünmedi.” ABD’ye taşınmak istiyor ve şöyle diyordu: “Orası muhteşem şeylerin mümkün olduğu yer.”

1992 yılında, Kingston, Ontario’daki Queen’s Üniversitesi’nde iki yıl geçirdikten sonra, Pennsylvania Üniversitesi’nde işletme ve fizik okumak için Kanada’dan ayrlıdı. The Wharton School of the University of Pennsylvania’da anadalını seçip, Ekonomi alanında lisans diploması aldı. Ayrıca University of Pennsylvania, School of Arts and Sciences’dan da, Fizik alanında yan dal diploması aldı. Daha sonra Uygulamalı Fizik ve Malzeme Bilimi alanında doktora yapmak için Kaliforniya’nın Silikon Vadisi bölgesine taşındı. Ancak doktorayı tamamlamadı.

Lisans eğitimleri ve Thomas Edison, Nikola Tesla, Bill Gates, Steve Jobs, Walt Disney gibi yenilikçilerden aldığı ilhamla, Musk girmek istediği, “insanlığın geleceğini en çok etkileyecek sorunlardan oluşan” üç alan tespit etti. Bu alanlar internet, temiz enerji ve uzaydı. “

Kariyeri

Musk 1995’te Stanford’da uygulamalı fizik ve malzeme bilimi alanında doktoraya başladı. Ancak iki gün sonra kardeşi Kimbal Musk’la beraber yeni organizasyonlar için bir çevrimiçi içerik yayınlama yazılımı olan Zip2 projesine başlamak için okulu bıraktı. 1999’da, Compaq’ın AltaVista birimi Zip2’yu 307 milyon dolar nakit ve 34 milyon dolarlık hisse senedi vererek satın aldı.

PayPal

Musk 1999 yılının Mart ayında bir çevrimiçi finans ve ödeme servisi olan X.com’un ortak kuruculuğunu yaptı. Ertesi yıl X.com bir 50/50 birleşme anlaşmasıyla X.com ile aynı büyüklükte bir açık arttırma sistemi olan Confinity’yi bünyesine katarak PayPal’ı oluşturdu. Musk çevrimiçi aktarım, ya da “P2P” teknolojisine olan inancından dolayı alımın organize edilmesinde kilit rol oynadı. Musk’a göre Confinity alt markası X.com içerisinde bir kişiden kişiye ödeme platformu kurulup geliştirilmesinde mutlaka gerekli bir araçtı. Birleşen şirketler önceleri şirket adı olarak X.com’u tercih ettiler, ancak Şubat 2001’de isim değiştirip PayPal Inc. ismini aldılar. Musk PayPal’ın küresel ödeme sisteminde ve X.com’un çekirdek finansal tekliflerinden ayrılmasında yine önemli bir rol üstlenmişti

PayPal’ın çabuk büyümesi büyük ölçüde Musk’ın internette yayılarak büyüme kampanyasının sonucudur. Ekim 2002’de, PayPal eBay tarafından $1.5 milyarlık hisse senedi karşılığında satın alındı. Satıştan önce şirketin en büyük hissedarı olan Musk PayPal’ın 11.7%’lik hissesine sahipti.

SpaceX

Musk üçüncü şirketi Space Exploration Technologies’i (SpaceX), Haziran 2002’de kurdu. Şu anda bu şirketin CEO’su ve CTO’sudur. SpaceX roket teknolojisinin durumunu ilerletmeye odaklanmış fırlatma araçları geliştirip üreten bir şirkettir. Şirketin ilk iki fırlatma aracı Falcon 1 ve Falcon 9 roketleri; ilk uzay aracı ise Dragon’dur.

SpaceX, 2011’de kullanımı durdurulan Space Shuttle’ın yerini alan Falcon 9 roketi ve Dragon’un Uluslararası Uzay İstasyonu’na 12 uçuşu için 23 Aralık 2008’de 1.6 milyar dolarlık NASA anlaşmasıyla ödüllendirildi. Başlangıçta Falcon 9/Dragon ‘un kargo taşıma işlevini üstlenmesi ve astronot taşıma işinin Soyuz tarafından yapılması düşünüldü. Ancak SpaceX Falcon 9/Dragon’u astronot taşıma için tasarlamıştı ve Augustine komisyonu da astronot taşımacılığının SpaceX gibi ticari şirketler tarafından halledilmesini önerdi.

Musk’a göre uzayın keşfi insanlığın bilincini, korumak için değilse de, genişletmek için önemli bir adımdır. Onun deyişiyle çok gezegenli hayat insan ırkının hayatta kalmasını tehdit eden şeylere karşı bir önlem olabilir. “Bir asteroid veya büyük bir volkan bizi yok edebilir, ayrıca dinozorların hiç görmediği risklerle karşı karşıyayız: mühendislik ürünü bir virüs, yanlışlıkla oluşturulmuş bir mikro karadelik, küresel ısınma ya da sonumuzu getirecek henüz bulunmamış bir teknoloji. İnsan ırkı milyonlarca yıldır evrimleşmekte, fakat son 60 yılda atomik silahlar kendimizi tüketmek için bir potansiyel oluşturdu. Er ya da geç hayatı mavi-yeşil topun ötesine genişletmek zorunda kalacağız ya da soyumuz tükenecek.” Musk’ın amacı insanlı uzay uçuşlarının maliyetini onda birine indirmektir. SpaceX’i daha önceden sahip olduğu $100 milyon’luk bir servetle kurdu. Şu an hala Kaliforniya merkezli şirketin CEO’su ve CTO’sudur.

Yedi yıl içerisinde SpaceX Falcon fırlatma araçları ailesini ve Dragon çok amaçlı uzay aracını sıfırdan tasarladı. Eylül 2009’da SpaceX’in Falcon 1 roketi özel bir şirket tarafından finanse edilmiş Dünya yörüngesine uydu yerleştiren ilk sıvı yakıtlı fırlatma aracı oldu. NASA, Uluslararası Uzay İstasyonu’na kargo ulaştırılması için özel şirketlerin görevlendirildiği ilk programının bir parçası olmak üzere SpaceX’i seçti. Minimum değeri $1.6 milyar, maksimum değeri $3.1 milyar olan bu anlaşma Uzay İstasyonu’nun kargo alımı ve gönderimine devam eden erişiminin bir mihenk taşı oldu. Bu hizmetlere ek olarak SpaceX’in hedefleri arasında ilk tamamen yeniden kullanılabilir yörüngesel fırlatma aracını oluştururken aynı anda yörüngesel uzay uçuşu maliyetini on kat azaltıp güvenilirliği on kat artırmak bulunmaktadır. Önümüzdeki yıllarda Musk Uluslararası Uzay İstasyonu’na astronot göndermeye yoğunlaşacaktır ancak belirtmiştir ki nihai hedefi Mars’ın keşfedilmesini ve iskânını mümkün kılmaktır. 2011’deki bir röportajında 10-20 yıl içinde Mars’a insan göndermeyi umduğunu söylemiştir. 25 Mayıs 2012’de, SpaceX’in Dragon aracı Uluslararası Uzay İstasyonu’na girmiş ve böylece SpaceX Uluslararası Uzay İstasyonu’na bir araç gönderen ve yanaştıran ilk ticari şirket olarak tarihe geçmiştir.

Tesla Motors

Musk işe Martin Eberhard’ı CEO olarak işe almakla başladı ve anaparanın neredeyse tamamını Tesla’nın ilk iki yatırım turuna yatırdı. 2008’deki ekonomik krizde Tesla’daki zorunlu işten çıkarmalardan sonra, Musk mecburen CEO’luk görevini de üstlendi.

Tesla Motors ilk olarak elektrikli bir spor araba olan Tesla Roadster’ı üretti ve 31 ülkede yaklaşık 2500 adet sattı. Tesla ilk dört kapılı sedanı Model S’i 22 Haziran 2012’de teslim etti ve SUV/minivan pazarını hedefleyen üçüncü ürünü Model X 9 Şubat 2012’de duyurdu. Model X’in üretimine 2014’te başlanması planlanıyor. Kendi araçlarına ek olarak Tesla, Daimler’e Smart EV ve Mercedes A Serisi için; ve Toyota’ya gelecekte çıkaracağı RAV4 için elektrik motorları ve güç aktarım organları satmaktadır. Ayrıca Musk bu iki şirketi de Tesla’ya uzun vadeli yatırımcı olarak kazandırmayı başarmıştır.

Musk özellikle kitlesel pazar müşterilerine uygun fiyatlı elektrikli araçlar sağlama stratejisinin sorumlusudur. Onun vizyonu öncelikle daha varlıklı müşterileri hedefleyen Tesla Roadster ile para kazanıp, daha sonra bu parayı daha düşük fiyatlı elektrikli araçların Ar-Ge’sine yatırmaktı. Tesla’nın başlangıcından beri Musk, temel fiyatı Roadster’ınkinin yarısı kadar olan dört kapılı aile arabası Model S’in destekçisi olmuştur. Musk ayrıca $30,000’lık küçük araçlar yapılmasının ve diğer üreticilere güç üretim ve aktarım organı yapılıp satılmasının da taraftarıdır. Böylece diğer üreticiler bu ürünleri kendileri geliştirmek zorunda olmadan uygun fiyatlı elektrikli araçlar üretebileceklerdir Birçok ana yayın organı Musk’ı, gelişmiş güç üretim ve aktarım organları üzerindeki devrimsel çalışmalarından dolayı Henry Ford’la mukayese etti.

Raporlara göre Musk’ın Tesla’da 32% hissesi vardır ve bu hisselerin 29 Mayıs 2013 itibarıyla değeri $12 milyardır.

Elektrikli araç piyasasındaki uzun menzil kısıtlamasını aşmak için Musk Mayıs 2013’te All Things D ile yaptığı bir röportajda Tesla’nın şarj istasyonu ağının genişlemesini önemli ölçüde hızlandırdığını, Haziran ayında Doğu ve Batı yakalarındaki istasyon sayısını üç katına çıkarttığını ve yıl içerisinde Kuzey Amerika ve Kanada’da daha fazla genişleme planladığını söyledi.

SolarCity

Musk en büyük hissedarı ve yönetim kurulu başkanı olduğu SolarCity’ye başlangıç konseptini verdi. SolarCity Birleşik Devletler’in en büyük güneş enerjisi sistemi sağlayıcısıdır. Kuzeni Lyndon Rive de şirketin CEO’su ve ortak kurucusudur. Hem Tesla’ya hem de SolarCity’ye yatırım yapmanın altındaki motivasyon küresel ısınma ile savaşmaktır. 2012’de Musk, SolarCity ve Tesla Motors’un çatı üzerindeki güneş panellerinin elektrik şebekesi üzerindeki etkisini yumuşatmak için elektrikli araç bataryalarını kullanmak üzere iş birliği yaptığını duyurdu.

Özel Yaşamı

Elon’un kız kardeşi Tosca Musk bir yönetmen. Musk Entertainment’ın kurucusudur ve çeşitli filmler çekmiştir.

Musk, ilk eşi Kanadalı yazar Justine Wilson ile tanışırken, her ikisi de Ontario Kraliçe Üniversitesi’nde öğrenciydi. 2000 yılında evlendiler ve 2008’de ayrıldılar. İlk oğulları Nevada Alexander Musk, 10 haftalıkken ani bebek ölüm sendromundan (SIDS) öldü. Daha sonra in vitro fertilizasyon yoluyla beş oğlu oldu – 2004’te ikizler, ardından 2006’da üçüzler. Beş oğlun hepsinin velayetini paylaştılar.

2008’de Musk, İngiliz aktris Talulah Riley ile çıkmaya başladı ve 2010’da çift evlendi. Ocak 2012’de Musk, Riley ile dört yıllık ilişkisini sona erdirdiğini açıkladı. Temmuz 2013’te Musk ve Riley yeniden evlendi. Aralık 2014’te Musk, Riley’den ikinci bir boşanma davası açtı; ancak eylem geri çekildi. Medya Mart 2016’da boşanma işlemlerinin yeniden başladığını açıkladı, bu sefer Riley Musk’a boşanma davası açtı. Boşanma davası 2016 sonlarında sonuçlandırılmıştır.

Musk, 2016 yılında Amerikalı aktris Amber Heard ile çıkmaya başladı, ancak ikisi bir yıl sonra ayrıldı.

7 Mayıs 2018’de Musk ve Kanadalı müzisyen Grimes, çıkmaya başladıklarını açıkladı. 8 Ocak 2020’de Grimes ilk çocuğuna hamile olduğunu açıkladı.

Hayır işleri

Musk’ın başkanı olduğu Musk Foundation (tr: Musk Vakfı), bilim eğitimi, çocuk sağlığı ve temiz enerji üzerine hayır işlerine yoğunlaşmış durumdadır. Musk aynı zamanda yenilenebilir enerjiyi teşvik eden X Prize Foundation’da da mütevellidir. Diğer kar amacı gütmeyen kuruluşlardan olan Space Foundation (tr: Uzay Vakfı), National Academies Aeronautics and Space Engineering (tr:Milli Havacılık ve Uzay Mühendisliği Akademileri), Planetary Society (tr:Gezegenler Derneği), ve Stanford Engineering Advisory Board (tr:Stanford Mühendislik Danışmanlık Komisyonu) yönetim kurullarının da üyesidir. Ayrıca Musk California Institute of Technology’nin de mütevelli heyetinin üyesidir.

2010 yılında kendi vakfı aracılığıyla afet bölgelerindeki kritik ihiyaçları karşılamak adına güneş enerji sistemlerine bağış yapmak için milyon dolarlık bir program başlattı. Buna örnek olacak ilk güneş enerji sistemi bağışı devlet ve federal yardımlar tarafından görmezden gelinen Alabama’daki kasırga müdahale merkezine yapıldı. Bu işin Musk’ın ticari amaçlarıyla bir ilgisi olmadığı açıkça göstermek için, SolarCity Alabama bölgesiyle ilgili şimdiki veya gelecek zamana dair herhangi bir planlarının bulunmadığını açıkladı.

Musk’ın 2001 yılında Mars’ta küçük bir sera kurup bitki yetiştirmek amaçlı “Mars Vahası” adlı planları vardı. Ancak insanlığın uzayda dolaşabilmesini engelleyen sorunun roket teknolojisinin gelişmemesinden kaynaklandığı sonucuna vardığında bu projesini askıya aldı. Bu konuyu ele almak ve gezegenler arası devrimsel roketler yapmak için SpaceX’i kurdu.

Musk’ın uzun vadeli amacı SpaceX vasıtasıyla uzayda gezinen bir medeniyet yaratarak insanlığa yardım etmektir. Musk’ın felsefesi ve problemi çözmek için gerekli olan şey tanımı IEEE yayını olan “Elon Musk: Paypal, Tesla Motors, ve SpaceX’in bir kurucusu”^] yayınında ve “Risky Business” (tr:Riskli İş) makalesinde verilmiştir.

Musk Nisan 2012’de The Giving Pledge’e (tr:Verme Yemini) katıldı ve servetinin çoğunu hayır işlerine bağışlayacağını taahhüt etti. Musk ilk önce Warren Buffett ve Bill Gates sayesinde meşhur olan kampanyaya aralarında Arthur Blank ve Michael Moritz’in de bulunduğu Amerika’nın en zengin ailelerinden ve kişilerinden oluşan 12 kişilik grupla üye olmuş oldu.

Araba blog’u Jalopnik’in 16 Ağustos 2012 tarihli haberine göre Musk The Oatmeal’dan Matthew Inman’ın, Nikola Tesla’nın Long Island, New York’taki laboratuvarını koruyup bir müzeye çevirme çabasını destekliyordu.

Musk, diğer bir yüksek profilli girişimci olan Mark Zuckerberg ve göçmen reformunun destekçileri tarafından başlatılan Birleşik Devletler Politik Hareket Komitesi (PAC) FWD.us’ın destekçisiydi. Ancak Mayıs 2013’te PAC’ın Keystone Boru Hattı gibi bir sorunu destekleyen reklamlarını protesto etmek için desteğini açık bir şekilde geri çekti. PAC’çıların birincil amaçları için kanun koyucuların hoşgörüsünü kazanmak amacıyla politik yelpazenin her iki ucuyla ilgili sorunları desteklemeleri alışılagelmiş bir durumdur. Musk ve grubun David Sacks gibi bazı diğer önemli üyeleri organizasyondan çekildiler ve grubun bu stratejisini “toplumsal değerleri küçümseyen” bir hareket olarak nitelendirdiler.

Kaynak: Wikipedia Elan Musk maddesi