GÜNDEM DIŞI
Navtex Nedir? Navtex nasıl yayınlanır?
NAVTEX (Navigational Telex), uluslararası orta frekansta gemilere olası tehlike, emniyet ve hava raporları ve uyarılarını otomatik olarak yazılı bir şekilde veren haberleşme sistemi.
Cihaz, kıyıdan 740 km (yaklaşık 400 NM) uzaklıkta tek yönlü yayın yapan kıyı istasyonundan otomatik olarak veri alır. Navtex yayınları 4 saatte bir ücretsiz olarak yapılmaktadır. Hava raporu yayınları ise basitleştirilmiş olarak kısa formatta yayınlanır.
Navtex, Uluslararası Denizcilik Organizasyonu’nun (IMO) ve Küresel Denizde Tehlike ve Emniyet Sistemi’nin (GMDSS) bir parçasıdır.
Navtex ilanı, Navtex cihazı üzerinden yapılan bildirimleri ifade eder.
Türkiye’de Navtex
Türk karasularında Navtex mesaj ve seyir duyuruları, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Seyir, Hidrografi ve Oşinografi Dairesi Başkanlığı tarafından Antalya, Samsun, İstanbul ve İzmir yayın istasyonlarından yayınlanmaktadır. Duyuru ve uyarılar sivil veya askeri farketmeksizin tüm gemi ve tekneler için bağlayıcı niteliktedir. Bu duyurular aynı zamanda Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü’nün internet sitesinde halka açık bir şekilde yayınlanmaktadır. Ülkelerin Deniz Kuvvetleri, eğitim ve tatbikatların bilgisini önceden duyurarak bu sahalara girilmemesi konusunda uyarılarda bulunmaktadır.
Mesaj formatı
Navtex mesajları yayın için ikili kodlama sistemi kullanmaktadır. Tüm Navtex mesajları, mesajın başlangıcını belirten ZCZC harfleriyle başlar; B1, B2, B3 ve B4 serileri kapsamında 4 karakterle devam eder.
- B1 Karakteri: İstasyon adını ifade eden harf bulunur.
- B2 Karakteri: Gönderilen mesajın içeriğini belirten harf bulunur.
- B3, B4 Karakterleri: Mesajın sıra numarasını belirtir.
Örnek şablon
- ZCZC
- B1, B2, B3, B4
- Mesaj zamanı (GMT)
- Seri tanıtım numarası
- Mesaj İçeriği (…)
- NNNN
B2 karakteri mesaj içerikleri
B2 karakterinin içerdiği; yayın türünü belirten harflerin tanımlanması aşağıdaki gibidir:
- A – Seyir uyarıları
- B – Fırtına uyarısı
- C – Buz raporları (Buzullara yakın denizler için.)
- D – Arama – kurtarma raporları
- E – Meteorolojik uyarılar
- F – Pilot Servisleri
- G – DECCA Mesajları
- H – LORAN Mesajları
- I – OMEGA Mesajları (Omega Mesajları artık kullanılmamaktadır.)
- J – SATNAV Mesajları
- K – Diğer elektronik sistem mesajları
- L – Seyir Uyarıları (A mesaj tipine ek olarak yayın yapılır.)
- V – Balıkçılara duyurular (ABD’de kullanılmaktadır. -Artık aktif değildir-)
- W – Çevresel uyarılar (ABD’de kullanılmaktadır. -Artık aktif değildir-)
- X – Boş
- Y – Özel servisler (IMO tarafından belirlenir.)
- Z – Yayın yapılacak mesaj olmadığını belirtir.
Navtex yayınları, MF frekans bandında 518 kHz ve 490 Khz frekanslarında NBDP (Narrow Band Direct Printing) sistemiyle yayın yapmaktadır. 518 KHz’de İngilizce olarak yayın yapılmaktadır. Ülkeler yerel dillerinde yayın yapmak için 490 kHz frekansını kullanmaktadırlar. HF bandında Navtex tipi yayınlar 4209.5 kHz’de yapılır, fakat yayını alan cihaz HF cihazıdır. Navtex bu frekansta alma yapamaz.
Kaynak: Wikipedia.com Navtex Maddesi
