Cola insan sağlığına zararlı mı? Danıştay içeriğinin araştırılmasını istedi…

Danıştay 10. Dairesi, Coca-Cola’nın içerisinde kimyasal, kanserojen ve sağlığa zararlı maddeler bulunup bulunmadığının tespit edilmesi ve bu ürünlerin bileşiminde kullanılmaması talebiyle açılan davayı reddeden yerel mahkemenin kararını bozdu.

Daire, Cola’nın içerisinde bulunan katkı maddelerinin sağlığa zararlı olup olmadığının tespit edilmesi için bilirkişi araştırılması yaptırılmasını istedi. Danıştay’ın bu kararının ardından mahkeme, hazırlanacak bilirkişi raporu doğrultusunda yeni bir karar verecek.

Çocuk eğitimi ve sağlığı konusunda çalışmalar yaptığını söyleyen Ethem Öztürk adlı vatandaş, 2014’te Tarım ve Orman Bakanlığı’na başvurarak Coca-Cola’nın sağlığa zararlı olup olmadığının belirlenmesini istedi.

Üründe gösterilmeyen veya eksik gösterilen bileşenlerin açıkça yazılmasını talep eden Öztürk, bileşiminde kimyasal, kanserojen ve sağlığa zararlı maddeler bulunan ürünlerin tespit edilmesi ve bunların bileşimde kullanılmaması gerektiğini kaydetti.

ŞİMDİ NE OLACAK?

Danıştay’ın bu kararının ardından yerel mahkemenin önünde iki yol var. Mahkeme, kararında direnirse dosya Danıştay Hukuk Genel Kurulu’na gidecek. Ancak yerel mahkeme, karara uyarsa dava kapsamında Coca-Cola’nın içeriğine ilişkin bilirkişi görevlendirilecek. Bilirkişinin hazırlayacağı rapor mahkemeye sunulacak. Mahkeme, rapordaki tespitlere göre davayı esastan karara bağlayacak. 

İÇERİĞİ SIR GİBİ SAKLANIYOR

1886’da Amerikalı bir eczacı olan John Pemberton, morfin bağımlılığına çare ararken “French Wine Coca” isimli bir şurup buldu. Kısa bir süre sonra Georgia Eyaleti’nde koka şarabı ve alkol yasaklandığı için ürünlerini piyasadan çekmek zorunda kaldı. Birkaç deneyden sonra koka yaprağından kokain ve koladan kafein elde ederek oluşturduğu bir içecek meydana getirdi. Bu içecek, piyasada büyük bir ilgi gördü.

1891’de Pemberton uyuşturucu bağımlısı oldu ve firması iflas etme konumuna geldi. Bu sırada Asa Candler’a içeceğinin formülünü sattı. Candler bu formülle Coca-Cola Company’i kurdu. Orijinal formülde birçok değişiklik yaparak ortaya kendi ürününü çıkardı. 1919’da ise Ernest Woodruff’ın yönettiği bir grup yatırımcı Candler’dan Coca Cola’yı satın aldı. 1919’dan 1925’e dek Trust Company Bankası’nda tutulan formül, 1925’ten beri ise Atlanta’da Coca Cola genel merkezinin kasasında bulunuyor.

Firma formüllerinin gizliliğini korumak için anonim isimli firmalardan malzeme temin ediyor. Fabrika müdürlerine ise sadece satın almaları gereken malzemelerin bilgisi gidiyor. 1’den 9’a dek numaralandırılmış bu maddelerin ilkinin şeker, ikincisinin karamel ve üçüncüsünün kafein olduğu ileri sürülüyor. Diğer beş madde nedir, bilen yok. Ancak 7. maddenin 7X olarak isimlendirildiği söyleniyor. Coca Cola’ya göre yalnız iki üst düzey ve ismi bilinmeyen çalışan bu formülü tamamlayabilir. Formül hakkında başka hiç kimsenin bilgisi yok. Hatta öyle ki bu iki kişinin beraber seyahat etmesine bile izin vermiyorlar. Bunun firmanın stratejisine uygun olmadığını ileri sürüyorlar.

Bunun da manası aslında şu: Hiç kimse ne içtiğini bilmiyor! Coca Cola formülünü entelektüel mülkiyet hakkı olarak ve pazarlama stratejisinin bir gereği olarak açıklamadığını iddia etse de bazıları bunun farklı nedenlerden olabileceği hakkında fısıldaşıyor. Bu fısıltılardan birine göre Coca Cola, içeceğin içinde hala bir miktar kokain kullanıyor. Söylentiler, birçok toplumsal kesimi şüpheye düşürür ciddiyette.